Od 1 września 2003 r. obowiązuje w ZHP nowy system metodyczny (zatwierdzony w marcu tego roku przez Radę Naczelną ZHP). Istotną nowością jest wprowadzenie czterech grup metodycznych zamiast dotychczasowych trzech.
W opisach metodyk przyjętych przez Radę jest niewiele nowych zapisów. Jednym z nowych elementów metodyki pracy z młodzieżą harcerską jest próba wędrownicza.
Próbę wędrowniczą przechodzi każdy, kto chce zostać wędrownikiem. Oznacza to, że jest ona stałym elementem wejścia do grupy wędrowników, niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z przechodzeniem wewnątrz drużyny wielopoziomowej, przejściem między drużynami (starszoharcerską i wędrowniczą), czy też odbywa ją osoba przychodząca do harcerstwa. Celem próby jest umożliwienie harcerzowi świadomego funkcjonowania w zespole wędrowniczym. Powinna ona trwać nie dłużej niż 6 miesięcy.
WYMAGANIA PRZYKŁADOWEJ PRÓBY WĘDROWNICZEJ:
– rozumiem, do czego zobowiązuje mnie Kodeks wędrowniczy.
– znam symbolikę Wędrowniczej watry.
– wykonałem przynajmniej jedno zadanie o charakterze wyczynu.
– podjąłem się stałej służby na rzecz środowiska działania.
– znam konstytucję drużyny wędrowniczej, do której należę, jej historię i bohatera.
Jaka powinna być próba wędrownicza?
1. Wymagania próby wędrowniczej są tworzone w konkretnym środowisku, najczęściej w drużynie. Jeżeli zachodzi taka potrzeba – wspólne wymagania można wypracować w szczepie, ewentualnie w hufcu. Wymaga to jednak porozumienia się wszystkich drużyn wędrowniczych.
2. Najważniejszą częścią próby są wymagania związane ze specyfiką wędrownictwa. Dzięki nim kandydat na wędrownika ma poznać idee służby i wyczynu, kodeks wędrowniczy, symbolikę wędrowniczą. Wszystko to pozwoli mu zrozumieć miejsce wędrownika w organizacji.
3. Jeżeli próba wędrownicza wiąże się z przejściem do nowej drużyny, to powinna zawierać wymagania związane z konkretną drużyną wędrowniczą (konstytucja, historia, bohater).
Zadania, które realizowane są w ramach każdej próby wędrowniczej, mają stwarzać pole do samodoskonalenia i powinny być w dużej części samodzielnie określane przez odbywającego próbę. Da to możliwość przygotowania się do zdobywania stopni HO i HR.
Dla osób wstępujących do ZHP po ukończeniu szesnastego roku życia próba wędrownicza jest uzupełniana o próbę harcerki/harcerza. Próba ta zawiera wiedzę o harcerstwie niezbędną do tego, by świadomie zdecydować o tym, czy chce się zostać harcerzem – członkiem ZHP. W takim przypadku zakończenie próby wędrowniczej jest jednoznaczne z dopuszczeniem do złożenia Przyrzeczenia Harcerskiego.
Jak wprowadzić próbę wędrowniczą w waszej drużynie?
Przede wszystkim trzeba gruntownie zapoznać się z zasadami metodyki wędrowniczej. Najmniejszym wysiłkiem będzie zapoznanie się z broszurą metodyczną oraz materiałami w prasie harcerskiej i na stronach internetowych. Jednak najlepiej, jeśli kadra drużyny przejdzie szkolenie prowadzone przez komendę chorągwi (takie szkolenia odbędą się w większości chorągwi jeszcze jesienią).
Jeżeli posiądziecie już niezbędną wiedzę, trzeba zastanowić się nad wymaganiami próby wędrowniczej w waszej drużynie. Opracowując ją pamiętajcie, by próba dała się zrealizować w 6 miesięcy (nawet ta uzupełniona o próbę harcerza/harcerki). Zastanówcie się też, jak ma wyglądać w waszej drużynie wręczenie naramiennika wędrowniczego. Jeżeli w drużynie nikt nie ma jeszcze naramiennika – zwróćcie się z tym problemem do referatu chorągwianego.
PRÓBA WĘDROWNICZA DLA KADRY ZUCHOWEJ…
Jak ma wyglądać taka próba dla członków kadry zuchowej i harcerskiej, którzy mają 16 lat i chcą zdobywać HO, a w szczepie nie ma drużyny wędrowniczej?
Osoby w wieku wędrowniczym stanowiące kadrę zuchową i harcerską powinny pracować w zespołach rówieśniczych zapewniających im wsparcie i możliwość rozwoju. Takimi zespołami są kręgi instruktorskie, namiestnictwa, rady szczepów itp. Praca z młodą kadrą prowadzona w tych zespołach powinna opierać się na metodyce wędrowniczej. W związku z tym, drużynowi i przyboczni nienależący do drużyn wędrowniczych powinni swój naramiennik zdobywać w takich właśnie zespołach.
hm. Ryszard Polaszewski
Kierownik Wydziału Wędrowniczego
GK ZHP